Τίτλος: Αντίδραση στην εκδήλωση «Διεπιστημονική Συζήτηση για την Ομοφυλοφιλία και το Φύλο» της Παιδοψυχιατρικής Εταιρείας Ελλάδος της 20ης Απριλίου
Με αφορμή την «Διεπιστημονική Συζήτηση για την Ομοφυλοφιλία και το Φύλο» των εκδόσεων ΕΝ ΠΛΩ, υπό την αιγίδα της Παιδοψυχιατρικής Εταιρείας Ελλάδος θα θέλαμε να επισημάνουμε κάποιους έντονους προβληματισμούς μας.
Αρχικά, σε σχέση με την Παιδοψυχιατρική Εταιρεία: Θεωρούμε επιστημονικά απαράδεκτη και ακραία ανησυχητική την εμμονή της σε θέσεις και απόψεις που έχουν ξεπεραστεί από την διεθνή επιστημονική κοινότητα αναφορικά με ζητήματα σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου. Συγκεκριμένα:
- Στα θέματα προς συζήτηση όπως εμφανίζονται στην περιγραφή της εκδήλωσης αναφέρεται ότι η «διαταραχή ταυτότητας φύλου τείνει να μετονομαστεί σε δυσφορία φύλου». Απορούμε με τη διατύπωση καθώς, ήδη από το 2015 η Αμερικάνικη Ψυχιατρική Εταιρεία με την 5η έκδοση του Διαγνωστικού και Στατιστικού Εγχειριδίου (DSM 5) (APA, 2015) αναφέρεται σε Δυσφορία Φύλου (και όχι σε Διαταραχή), ενώ η αντίστοιχη ονομασία της ταξινόμησης του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας έχει ανακοινωθεί πως θα αλλάξει. Η εν λόγω διατύπωση, εκτός από αντιεπιστημονική, είναι εξαιρετικά κακοποιητική καθώς παθολογικοποιεί μία μερίδα ανθρώπων, τα τρανς άτομα, σε ευθεία αντίθεση με τις σύγχρονες διεθνείς επιστημονικές εξελίξεις.
- Τίθεται επίσης το ερώτημα «Γιατί η ομοφυλοφιλία έχει έλθει τόσο έντονα στο προσκήνιο;». Προτείνουμε την αναδιατύπωση της ερώτησης ως εξής: «τι μπορούμε να κάνουμε για την αντιμετώπιση των διακρίσεων και του στίγματος ενάντια στα ΛΟΑΤΚΙ άτομα, που να μειώνει τις συνέπειες που αυτά επιφέρουν στην ψυχική τους υγεία». Ακριβώς για την αναγνώριση του ρόλου των ειδικών ψυχικής υγείας, η Αμερικάνικη Ψυχολογική Εταιρεία δίνει ως κατευθυντήρια γραμμή «Οι ψυχολόγοι οφείλουν να κατανοούν τις συνέπειες του στίγματος (δηλαδή των προκαταλήψεων, των διακρίσεων και της βίας) και των διακριτών τρόπων με τους οποίους παρουσιάζεται στις ζωές των λεσβιών, των γκέι, και των αμφιφυλόφιλων» (APA, 2015)
- Στο ερώτημα «Πώς καλείται η κοινωνία να αντιμετωπίζει τους διεμφυλικούς;», μπορούμε σίγουρα να απαντήσουμε για το πως είναι υποχρεωμένοι οι ειδικοί ψυχικής υγείας να αντιμετωπίζουν τα τρανς άτομα. Η Αμερικάνικη Ψυχολογική Εταιρεία, αναφέρει ότι «οι ψυχολόγοι οφείλουν να κατανοούν την ανάγκη να προωθήσουν κοινωνική αλλαγή που μειώνει τις αρνητικές επιδράσεις του στίγματος στην ψυχική υγεία και την ευζωία των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων» στις σχετικές κατευθυντήριες γραμμές (APA, 2015).
- Σχετικά με την απορία «Γιατί δεν ρωτήθηκε η Παιδοψυχιατρική Εταιρεία Ελλάδος εν όψει της ψήφισης του νόμου για την Νομική Αναγνώριση της Ταυτότητας Φύλου;» ερώτημα που έχουν απευθύνει οι εκπρόσωποι της συγκεκριμένης Εταιρείας και στο πρόσφατο παρελθόν. Διερωτόμαστε εάν με την απο-ιατρικοποίηση των νομικών διαδικασιών της αναγνώρισης φύλου δημιουργείται ένα κενό στην αντίστοιχη παροχή ψυχιατρικών υπηρεσιών και τις αντίστοιχες επαγγελματικές δραστηριότητες . Όσον αφορά στην επιστολή της Παιδοψυχιατρικής Εταιρίας Ελλάδας, με την οποία εξέθεσε τις απόψεις της εν όψει της ψήφισης του νόμου για τη Νομική Αναγνώριση της Ταυτότητας Φύλου, η Colour Youth εξέδωσε Δελτίο Τύπου που αναλυτικά απάντησε σε όλα τα συντηρητικά επιχειρήματα της Εταιρίας. Το πλήρες Δελτίο Τύπου μπορείτε να βρείτε εδώ.
- Σε σχέση με το επόμενο ερώτημα «Ποιος ο ρόλος του κινήματος ΛΟΑΤΚΙ και ποια θα είναι τα επόμενα βήματά τους;» σας παραπέμπουμε στις διεκδικήσεις της Colour Youth, όπως έχουν διαμορφωθεί στις Γενικές της Συνελεύσεις. Για συντομία, η απόλυτη ισονομία, η καταπολέμηση των διακρίσεων και του συστημικού αποκλεισμού, και η προαγωγή της ψυχικής υγείας των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων είναι κάποια από τα ενδεικτικά στρατηγικά μας σχέδια. Θα περιμέναμε σε ίδια κατεύθυνση να είναι και τα σχέδια της Παιδοψυχιατρικής Εταιρίας Ελλάδας.
Κλείνοντας, εμπνέει ιδιαίτερη ανησυχία ότι θεολόγοι και εκπρόσωποι της εκκλησίας καταλαμβάνουν μεγάλο μέρος μίας «διεπιστημονικής» συζήτησης, και μάλιστα υπό την αιγίδα της Παιδοψυχιατρικής Εταιρείας Ελλάδος, όπως έχει συμβεί επανειλημμένως έως τώρα. Το γεγονός αυτό δημιουργεί εύλογους και έντονους προβληματισμούς για την γενικότερη στάση της Παιδοψυχιατρικής Εταιρείας Ελλάδος ως θεσμικού επιστημονικού οργανισμού. Καταλαβαίνουμε ότι το δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό μπορεί να δημιουργεί αναταράξεις, αλλά πρόκειται για ένα από τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, κατάκτηση του Διαφωτισμού. Η κοινότητά μας δεν ξεχνά και δε θα ξεχάσει ποτέ τις τραγικές συνέπειες που επιφέρει η παραβίασή του ανά τους αιώνες, ειδικά από εκπροσώπους της επιστημονικής και ιατρικής κοινότητας. Αυτή η βεβαρημένη ιστορία, επομένως, θα πρέπει να καθιστά πολύ πιο προσεκτικούς ανθρώπους και οργανισμούς στις διατυπώσεις και στα ερωτήματα που θέτουν, ιδίως όταν φέρουν το κύρος της επιστημονικής ταυτότητας.
Μην ξεχνάμε ακόμα, πως, παρότι σήμερα μπορεί να φαντάζει εξωπραγματικό, μέχρι το 1990 η Διεθνής Στατιστική Ταξινόμηση Νοσημάτων και Συναφών Προβλημάτων Υγείας (ICD) που εκδίδει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.) θεωρούσε ψυχική νόσο την ομοφυλοφιλία Καλούμε την Παιδοψυχιατρική Εταιρία Ελλάδος να αναθεωρήσει την στάση της προς μια αντίστοιχη κατεύθυνση εκσυγχρονισμού και να σταθεί, ως οφείλει, αρωγός στα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ ανθρώπων.
Οι υπογράφουσες οργανώσεις είναι στη διάθεση κάθε φορέα για συζήτηση σχετικά με τις θέσεις που αναφέρονται στο παρόν κείμενο, αλλά και γενικότερα στα ανθρώπινα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+ ανθρώπων.
Οι υπογράφουσες οργανώσεις:
Colour Youth – Κοινότητα LGBTQ Νέων Αθήνας
Ομοφυλοφιλική Λεσβιακή Κοινότητα Ελλάδας – ΟΛΚΕ
Οι συνυπογράφουσες οργανώσεις:
Οικογένειες Ουράνιο Τόξο
Athens Pride – Φεστιβάλ Υπερηφάνειας Αθήνας
Πολύχρωμο Σχολείο
Proud Seniors Greece: ‘Ομάδα Υποστήριξης ΛΟΑΤΚΙ Ατομων ηλικίας 50+’
Υπερήφανοι Γονείς
Ομάδα ΛΟΑΤΚΙ+ Εργασιακής Υποστήριξης