Σαν σήμερα, 10 Δεκεμβρίου, η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών αναγνώρισε επίσημα το 1948 την Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που κατέγραφε αναλυτικά τα θεμελιώδη δικαιώματα που πρέπει να εξασφαλίζονται σε κάθε άνθρωπο ανεξάρτητα από τη φυλή, το χρώμα, το φύλο, τη γλώσσα, τις θρησκείες, τις πολιτικές ή οποιεσδήποτε άλλες πεποιθήσεις, την εθνική ή κοινωνική καταγωγή, την περιουσία, τη γέννηση ή οποιαδήποτε άλλη κατάσταση. Με αφορμή την ημέρα θα θέλαμε να υπενθυμίσουμε τον πανανθρώπινο, αδιαπραγμάτευτο και αδιαίρετο χαρακτήρα των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Με αφορμή την πρόσφατη επίσκεψη του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα, αναπόφευκτα κάναμε συνειρμούς για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία. Μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα, η κυβέρνηση της Τουρκίας έχει εργαλειοποιήσει την εναντίωση στο πραξικόπημα ώστε να καταστείλει θεμελιώδεις ελευθερίες και να επιβάλλει ένα καθεστώς τρόμου και απόλυτου ελέγχου σε ό,τι αντιτίθεται στις πρακτικές της. Τύπος, Δικαιοσύνη, Κοινωνία των Πολιτών και Μειονότητες βρίσκονται στο μόνιμο στόχαστρο με μαζικές φυλακίσεις, εκβιασμούς, απολύσεις και απαγορεύσεις συγκεντρώσεων και διαμαρτυριών αντίστοιχα. Περισσότεροι από 100.000 δημόσιοι υπάλληλοι έχουν απολυθεί ή βρίσκονται σε διαθεσιμότητα, συμπεριλαμβανομένων 28.000 ατόμων από τον εκπαιδευτικό κλάδο και το ένα πέμπτο του τουρκικού δικαστικού συστήματος, που κατηγορήθηκαν απ’ την κυβέρνηση ως πιθανά μέλη τρομοκρατικής οργάνωσης.
Η προσπάθεια της Κυβέρνησης να σιωπήσει την κριτική των ΜΜΕ και τη διερεύνηση των πολιτικών της οδήγησε σε πέντε βασικές πρακτικές: τη δίωξη και φυλάκιση δημοσιογράφων, την κατάληψη εταιριών ΜΜΕ, την απομάκρυνση βασικών τηλεοπτικών δικτύων από την δορυφορική πλατφόρμα που ανήκει στο κράτος και το κλείσιμό τους, επιθέσεις και απειλές εναντίον δημοσιογράφων και έντονες κυβερνητικές πιέσεις στα ΜΜΕ ώστε να απολύσουν σημαντικές δημοσιογράφους. Η Τουρκία έκανε επίσης τις περισσότερες αιτήσεις στο Twitter ώστε να λογοκριθούν ιδιωτικοί λογαριασμοί. Αμέσως μετά το πραξικόπημα, η Τουρκική Κυβέρνηση έκλεισε πάνω από 160 δίκτυα ΜΜΕ και ο αριθμός των φυλακισμένων δημοσιογράφων έφτασε τον Νοέμβριο του 2016 στους 144.
Τα ΛΟΑΤΚΙ+ Ανθρώπινα Δικαιώματα δε θα μπορούσαν να μη βρεθούν στο στόχαστρο μιας διοίκησης που προσπαθεί να επαναφέρει τη θεοκρατία και την απολυταρχία στο Τουρκικό κράτος: λογοκρισία, ακύρωση δημόσιων συναντήσεων, καταστολή εκδηλώσεων Pride. Για τρίτη συνεχόμενη χρονιά τον Ιούνιο του 2017 οι εκδηλώσεις του Istanbul Pride απαγορεύτηκαν χρησιμοποιώντας τη δικαιολογία πως υπάρχουν ανησυχίες για την ασφάλεια και τη δημόσια τάξη, ενώ κάθε ΛΟΑΤΚΙ εκδήλωση απαγορεύτηκε στην Άγκυρα μέχρι νεότερης ανακοίνωσης. Ο ίδιος ο Ερντογάν χαρακτήρισε τις ζωές των ΛΟΑΤΚΙ+ «αντίθετες στον ηθικό νόμο» δίνοντας και το ηθικό στίγμα πίσω από τις πολιτικές αυτές.
Και στην Ελλάδα όμως, παρότι δεν αντιμετωπίζουμε τέτοιου είδους κυβερνητικές αυθαιρεσίες, τα πράγματα απέχουν πολύ από το να είναι τέλεια. Σε μια σειρά από πεδία, η Ελλάδα δεν προστατεύει με τον τρόπο που θα έπρεπε τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Γυναίκες, πρόσφυγες, μετανάστ(ρι)ες, άτομα με αναπηρία, θρησκευτικές και εθνικές μειονότητες, ρομά, οροθετικά άτομα, κρατούμενα άτομα, ΛΟΑΤΚΙ άτομα και πολλές άλλες κοινωνικές ομάδες-μειονότητες αντιμετωπίζουν συχνότατα διακρίσεις στη χώρα μας. Ακόμα και όταν η ελληνική κυβέρνηση παίρνει μέτρα για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αυτά συχνά είναι ημίμετρα με πρόφαση τις πολιτικές ισορροπίες ή την οικονομική κατάσταση της χώρας, με πιο πρόσφατο παράδειγμα τη νομοθεσία για τη Νομική Αναγνώριση της Ταυτότητας Φύλου.
Σε ό,τι έχει να κάνει με τα ανθρώπινα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+ ανθρώπων η ελληνική πολιτεία έχει κάνει αρκετά βήματα, τα περισσότερα όμως χωρίς την τόλμη που χρειάζεται για την άρση διακρίσεων και περιορισμών. Στο τέλος του 2015 η κυβέρνηση νομοθέτησε σχετικά με το σύμφωνο συμβίωση διευρύνοντάς το στα ομόφυλα ζευγάρια, ψηφίζοντας όμως έναν νόμο που περιλαμβάνει διακρίσεις ανάμεσα στα δικαιώματα που εξασφαλίζει για τα ετερόφυλα και τα ομόφυλα ζευγάρια στον τομέα της γονεϊκότητας. Το 2016 η κυβέρνηση ανανέωσε τον νόμο ενάντια στις διακρίσεις, προστατεύοντας τα τρανς και ίντερσεξ άτομα στον τομέα της εργασίας. Και πάλι, όμως, δεν νομοθέτησε για την προστασία των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων σε μια σειρά από σημαντικότατους τομείς στους οποίους τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα αντιμετωπίζουν διακρίσεις όπως η Εκπαίδευση, η Υγεία, η Στέγαση και η Ασφάλιση. Πιο πρόσφατο παράδειγμα αυτό της θεσμοθέτησης της Νομικής Αναγνώρισης της Ταυτότητας Φύλου τον Οκτώβριο του 2017. Ενώ η κυβέρνηση πρότεινε στη Βουλή νομοθεσία για το θέμα αυτό, η διαδικασία αυτή παρέμεινε ένδικη ενώ άφησε χωρίς κάλυψη μια σειρά από τμήματα της τρανς κοινότητας όπως τα non-binary τρανς άτομα, τα τρανς ανήλικα άτομα, τους/ις τρανς πρόσφυγες, τα τρανς έγγαμα άτομα και τους/ις τρανς μετανάστ(ρι)ες. Την ίδια στιγμή ανέβαλε την ψήφιση νομοθεσίας για την απαγόρευση των μη απαραίτητων επεμβάσεων κανονικοποίησης στα intersex βρέφη που είχε ανακοινώσει ότι θα κατέθετε στη Βουλή μαζί με το σχέδιο νόμου για τη Νομική Αναγνώριση της Ταυτότητας Φύλου. Τέλος, δεν έχει γίνει ακόμα δημόσιος λόγος από την κυβρνηση για μία από τις σημαντικότερες διεκδικήσεις της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας: τον ισότητα στο γάμο και την γονεϊκότητα. Για το θέμα αυτό, με απογοήτευση και θυμό ενημερωθήκαμε και για την απόφαση του Αρείου Πάγου να ακυρώσει αμετάκλητα τον ομόφυλο γάμο του Δημήτρη Τσαμπρούνη και του Θέμη Κατσαγιάννη που τελέστηκε στην Τήλο το 2008. Σε αντιδιαστολή, λίγες εβδομάδες μετά ανακοινώθηκε η απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Αυστρίας που έκρινε πως η Αυστρία απαγορεύοντας τους ομόφυλους γάμους καταπατά τα ανθρώπινα δικαιώματα των ομόφυλων ζευγαριών. Τέλος, το κράτος δεν έχει αναλάβει δράση για την έμπρακτη υποστήριξη των ΛΟΑΤΚΙ ανθρώπων που βρίσκονται σε ανάγκη. Η Ελλάδα παραμένει μία από τις λίγες δυτικές χώρες που δεν χρηματοδοτεί κανέναν ξενώνα εξειδικευμένο στις ανάγκες των ΛΟΑΤΚΙ άστεγων ατόμων, δεν χρηματοδοτεί την μοναδική πανελλήνια γραμμή ψυχολογικής υποστήριξης ΛΟΑΤΚΙ νέων (11528) και δεν έχει αναλάβει δράσεις ενημέρωσης/εκπαίδευσης/ευαισθητοποίησης της κοινωνίας σε θέματα σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας φύλου, έκφρασης φύλου και χαρακτηριστικών φύλου.
Ως σωματείο νέων η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και στην Ελλάδα αλλά και παγκόσμια, μας θυμώνει και, παρότι ως οργάνωση έχουμε εστιάσει έντονα στην αλληλοϋποστήριξη, την αυτομόρφωση, την κοινωνικοποίηση αλλά και την ενδυνάμωση της LGBTQ νεολαίας, μέρες σαν τη σημερινή μας κάνουν να στοχεύουμε ακόμα περισσότερο στην εντατικοποίηση των δράσεων μας με στόχο την κοινωνική αλλαγή. Η καθολική προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα για την κοινωνία ολόκληρη.